Het archief van de Familie Charles is een bijzonder archief. Het bevat namelijk brieven geschreven door een tot slaaf gemaakte. Het Stadsarchief heeft ontzettend veel documenten die gaan over slavernij, maar zelden komen de tot slaaf gemaakten zelf aan het woord.
Stamvader Johannes Charles (ca. 1792 - 1872) werd geboren in de omgeving van Elmina, toentertijd het hoofdkwartier van de Nederlanders aan de West-Afrikaanse kust. Als kind werd Johannes tot slaaf gemaakt en weggevoerd naar Suriname, waar hij werd verkocht aan Johannes Buschman. In 1817 werd hij vrijgemaakt en meegenomen naar Nederland als bediende van Majorin Elisabeth Bijval, zelf in 1776 in slavernij geboren. Andere familieleden en zijn tweejarige zoontje Gideon bleven achter in Suriname, waar zij nog steeds in slavernij verkeerden tot 1863. In Nederland trouwde Johannes met de Rotterdamse Elisabeth van Eijbergen met wie hij tien kinderen kreeg.
Hoewel Johannes in Nederland woonde, hield hij wel contact met zijn familie in Suriname en dus ook met zijn zoontje Gideon. In het archief van de Familie Charles zijn enkele brieven bewaard gebleven die Gideon stuurde aan zijn vader en aan zijn broers en zussen. Deze brief stuurde hij in januari 1863. In de brief schreef Gideon dat hij was gemancipeerd, dat wil zeggen: vrijgelaten uit slavernij. Lang kon Gideon hier niet van genieten. Amper een jaar later overleed hij, op 48-jarige leeftijd.
Bij de rode pijl zie je de volgende zin staan:
Deze diende U te laten weten dat ik en mijne geheele betrekking door mijn Heer
Box is gemancipeerd
Klik onderaan deze pagina onder het kopje 'Beschikbare tools' op 'Transcripties' om de hele tekst van dit document te lezen.
Op de tweede afbeelding zie je de voorpagina van de Surinaamsche Courant van 25 december 1862. Hierin werd de vrijmaking van Gideon Charles en zijn moeder gepubliceerd (bij nr.22). Gideon en zijn moeder kregen de achternaam Blijswijk, zijn vrouw en kinderen de achternaam Baarn.