De oudste zwemclub van Europa komt uit Amsterdam. Op 25 juni 1870 werd AZ 1870 opgericht, inmiddels koninklijk. ‘Het doel dezer Amsterdamsche Zwem-Club zal zijn,’ legden de oprichters vast, ‘het zwemmen meer algemeen te doen worden en zoo mogelijk jongelingen, welke hunne maatschappelijke loopbaan op of over het water wenschen te zoeken, in de gelegenheid te stellen, de voor hen zoo onontbeerlijke zwemkunst te beoefenen. Voorts behoudt zij zich voor, om voor het redden van drenkelingen geldelijke belooningen te mogen uitreiken, en eindelijk nog het houden van zwemwedstrijden met uitloving van prijzen en premiën.’
Naast sport en lichaamsbeweging was er dus ook aandacht voor de veiligheid op het water. AZ 1870 liep zo bijna een halve eeuw vooruit op de komst van de Nederlandsche Bond tot het Redden van Drenkelingen, opgericht in 1917 en tegenwoordig bekend als de Reddingsbrigade.
De eerste wedstrijd was op 6 augustus 1870, en werd een week eerder in een advertentie aangekondigd in het Algemeen Handelsblad. ‘Die hieraan wenscht deel te nemen, moet zijn alhier woonachtig en minstens 18 jaren oud en zich aanmelden op Zondag 31 Juli 1870, des morgens ten 8 1/2 ure.’ De uitslagen werden opgeschreven in een schrift, dat ook in het Stadsarchief ligt.
Dames Zwemclub
Naast het archief van de Vereniging Amsterdamsche Zwemclub 1870 bewaren we ook het archief van de Hollandsche Dames Zwemclub, opgericht in 1886. In 1970 gingen beide clubs samen verder onder de naam Koninklijke Amsterdamse Zwemclub 1870 met damesafdeling. Op de afbeeldingen in deze bron zie je pagina's uit het jubileumboek toen de Dames Zwemclub 40 jaar bestond. Daarnaast ook een groepsportret van het waterpoloteam uit 1931, op bezoek in Groot-Brittannië
.
