Op de eerste foto is de beroemde sportman Jaap Eden te zien op zijn fiets, op de wielerbaan in het Willemspark in Amsterdam, rond het jaar 1897. De foto laat niet alleen Eden als sporter zien, maar ook hoe wielrennen aan het einde van de negentiende eeuw een moderne en populaire sport werd in de hoofdstad. De tweede afbeelding toont een oude foto van de Jaap Edenbaan, de schaatsbaan die later naar hem werd vernoemd en nog steeds bestaat.
Jaap Eden (1873-1925) was een uitzonderlijk atleet die zowel op de schaats als op de fiets wereldkampioen werd. In 1893, 1895 en 1896 won hij het wereldkampioenschap schaatsen, en in 1894 en 1895 behaalde hij dezelfde titel als wielrenner. Vooral in 1895 maakte hij indruk in Amsterdam, toen hij de tien kilometer won op de houten wielerbaan die was aangelegd voor de Wereldtentoonstelling. Zijn overwinningen maakten hem tot een nationale held en een van de eerste bekende sporters van Nederland.
In deze periode groeide het wielrennen in Amsterdam snel in populariteit. De eerste wielervereniging werd opgericht in 1884, maar rond 1900 telde de stad al zestig clubs. In totaal zijn er 82 wielerclubs actief geweest, waarvan er nog enkele bestaan, zoals Olympia (1898), De Germaan (1902) en Ulysses (1921).
Ook de stad zelf veranderde door de opkomst van deze nieuwe sport. De eerste wielerbaan werd in 1886 gebouwd op de paardenrenbaan achter het Rijksmuseum. Daarna volgden banen op het terrein van de Wereldtentoonstelling en in het Willemspark. Hoewel de Willemsparkbaan in 1900 alweer werd afgebroken, symboliseert deze plek de opkomst van Amsterdam als sportieve stad, waar moderne sporten zoals wielrennen en schaatsen steeds belangrijker werden.
De naam Jaap Eden leeft in Amsterdam nog altijd voort. In 1961 werd de Jaap Edenbaan geopend, een grote schaatsbaan in Oost, vernoemd naar de beroemde sporter. Daar kunnen Amsterdammers nog steeds sporten op het ijs, net zoals hun stadgenoot dat meer dan een eeuw geleden deed.
