Op 26 mei 1937 waren er Tweede Kamerverkiezingen in Nederland. De verkiezingen werden gewonnen door de Anti-Revolutionaire Partij (ARP). De Nationaalsocialistische Beweging (NSB) deed voor het eerst aan de verkiezingen mee en behaalde vier zetels. Dit lijkt een mooie binnenkomer, maar de NSB was ontevreden. Tijdens de Provinciale Statenverkiezingen in 1935 had de partij namelijk 7,94% van de stemmen gehaald, nu behaalde ze slechts 4,22%. Lijsttrekker Mussert was hier boos over en nam daarom ook geen plaats in de Tweede Kamer. De Tweede Kamerverkiezingen van 1937 waren de laatste van voor de oorlog, pas op 16 mei 1946 vonden er weer democratische verkiezingen plaats.
Geschiedenis van de NSB
De NSB (Nationaalsocialistische Beweging) werd in 1931 opgericht. In Nederland was er veel werkloosheid en armoede, net als in andere landen. De aanhangers van de NSB wilden een betere toekomst en hoopten dat te kunnen bereiken met één sterke partij en één sterke leider. Leider van de NSB was de ingenieur Anton Mussert.
Vlak na de oprichting was de NSB vrij gematigd. De partij was bijvoorbeeld niet uitgesproken antisemitisch, er waren zelfs joden lid van de partij. Naarmate Hitler in Duitsland populairder werd en zijn uitlatingen extremer werden, werd de NSB dit ook.
Toen de oorlog begon had de NSB ongeveer 32.000 leden. Dit aantal groeide fors tijdens de oorlog. Op het hoogtepunt in september 1943 had de beweging 101.314 leden. Dit aantal daalde echter fors na september 1944, toen de bevrijding nabij leek. Uit opportunisme verlieten velen de partij, bang voor de gevolgen die het partijlidmaatschap in het bevrijde Nederland zou hebben.
NSB leider Anton Mussert werd op 7 mei 1945 gearresteerd. Exact een jaar later op 7 mei 1946 kreeg Mussert, na een uitgebreid proces, de doodstraf. In totaal werden 154 NSB'ers ter dood veroordeeld, maar in 110 gevallen werd de straf omgezet naar levenslang.
Herkomst
Maker |
J.P. Albach |
Datering |
1937 |
Collectie |
10003-18376; Collectie foto-afdrukken |
Organisatie |
|
Nummer |
OSIM00008000863 |
Link |
https://beeldbank.amsterdam.nl/afbeelding/OSIM00008000863 |
Gerelateerde thema's
Trefwoorden
Beschikbare tools
Overzicht van alle tijdlijnen
Tweede Wereldoorlog
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Vreemdelingenkaart Helga Gronowski
Jehova's getuigen
Werken in Duitsland
De Amsterdamse Duivenbrigade
Valse voorouders
Voorbeeldbron: gezinskaart Otto Frank
Voorbeeldbron: archiefkaart Anne Frank
Dagboek Abbing
De Nationaalsocialistische Beweging
Aanslag op het bevolkingsregister
Terugkeer
Prikkeldraad op de Nieuwmarkt
Bevrijdingsfeesten
Politierapport 16 mei 1940: zelfmoord aan het begin van de oorlog
Deportaties
Voorbeeldbron: woningkaart Rapenburgerstraat 21-HS
Dr. Arthur Seyss-Inquart: de baas van bezet Nederland
Razzia in de Uiterwaardenstraat
Luchtbescherming te Amsterdam
Ariërverklaring
Verzet
Spoorwegstaking
Primair bronnenonderzoek familie Hangjas
Zoeklichten boven het Meerhuizenplein
Diamantroof
Duitse propaganda
Overwegend joods - overwegend niet-joods
Schuilkelders
WA optocht in de Willemsstraat
Intocht van de Duitse bezetter
Jodenster
Hongerwinter
De eerste Canadezen in Amsterdam
Vlog Valse voorouders
Stamppot Tulpenbol
Herdenking elfjarig bestaan NSB
Op zoek naar brandstof
Rapenburgerstraat juni 1945
Archiefkaart Moses Hangjas
Zwembaden en parken voor Joden verboden
Vragenlijstje voor stakers
Knokploegen in de Jodenbuurt
Eerste razzia's in Amsterdam
Vlog De Amsterdamse Duivenbrigade
Winterhulp Nederland
Amsterdam helpt Arnhem
De Vliegende Hollander helpt Indië bevrijden
Eenpansmaaltijden
De Vliegende Hollander
Bezoek Heinrich Himmler
Het Huis van Bewaring
Instelling Joodse Raad
Februaristaking
Tewerkgesteld in het Amsterdamse Bos