Het verhaal van de Holland Land Company begint laat achttiende eeuw in Amsterdam. Verschillende Nederlanders, en daarbij ook veel Amsterdammers, hadden veel sympathie voor de revolutionairen in Amerika. Ook zagen zij in het nieuwe land nieuwe mogelijkheden om geld te verdienen. Zo ontstond het idee om te investeren in grond.
Wie geen Amerikaan was, mocht in Amerika formeel geen grond bezitten. Om dat te omzeilen benoemden de investeerders een algemeen agent, die ter plaatse als tussenpersoon zou fungeren. Dit eerste tussenpersoon was Theophile Cazenove, een Amsterdamse koopman en bankier die naar Philadelphia verhuisde om voor de Holland Land Company te werken. Cazanove kocht in 1792 zo’n 1.500.000 landhectare in de staat New York. Dit land verdeelde hij in kleinere percelen. Onderagenten werden ingehuurd om een specifiek deelgebied te ontwikkelen en een nederzetting te stichten.
Aankopen van land
De Holland Land Company stuitte op talrijke problemen. Deze waren in de eerste plaats juridisch van aard. Er waren vele conflicten over het eigenaarschap van stukken land. In de gebieden woonden oorspronkelijk Indianenvolken zoals de Seneca. Om tot een oplossing te komen werden verdragen gesloten, in het bijzonder het Verdrag van Big Tree uit 1797, tussen de Seneca Nation en de Verenigde Staten van Amerika. De Seneca verkochten hun land voor 100.000 dollar (tegenwoordig ruwweg 5 miljard dollar). Hun leefruimte was daarmee beperkt tot reservaten langs de Genesee River en in West-New York.
De Holland Land Company had ook problemen met de Amerikaanse wetgeving rondom de rechten van ‘aliens’: niet-officiële inwoners van Amerika. Zij kregen geen toestemming om grond te kopen, en dus waren de commerciële mogelijkheden voor de Holland Land Company beperkt. Het doel van de firma was gebiedsontwikkeling van land dat zij zagen als ongerepte wildernis, om daarna de grond voor hogere prijzen door te verkopen. Een wet uit 1796 stond de Nederlandse bankiers toe de rechten op het land te behouden, zolang ze het maar binnen zeven jaar aan Amerikaanse burgers verkochten. Deze voorwaarde werd in 1798 opgeheven, en na vele pogingen om het land aantrekkelijker te maken, had de firma alle grond verkocht in 1849.
Een rijk archief
Archiefonderzoek vergt wat graafwerk! De geschiedenis van de Holland Land Company omvat zo’n 60 jaar. De archieven beslaan zo’n veertig strekkende meter. Ze zijn bijgehouden vanaf 1789. Aanvankelijk in Amerika in een bunker, om ze te beschremen tegen aanvallen van oorspronkelijke inheemse bevolking. De primaire bronnen kennen een grote variëteit. Het gaat om handschriften zoals briefwisselingen, dagboeken en reisverslagen. En vooral ook veel kaarten van de te verkopen stukken land.
Vijftien studenten van het Amsterdam University College hebben dit thema samengesteld: ze zijn het archief ingedoken om bijzondere verhalen uit de documenten te vinden. In dit thema zie je het resultaat van hun onderzoek. Het is slechts een fractie van het beschikbare materiaal, maar het laat wel al zien hoe uiteenlopend de onderwerpen zijn die je erin kunt vinden.
De afzonderlijke bronnen bestrijken diverse onderwerpen zoals de commerciële cultuur van de Holland Land Company, reclame en marketing, juridische en diplomatieke geschillen, slavernij, inheems rechten, milieuoverwegingen, moraliteit en zelfs mode!
